Hoe is DE-Toltuin ontstaan?

DE-Toltuin heeft in 2014 een lelijk braakliggend terrein omgetoverd tot een groene parel midden in een woonwijk die inmiddels voor diverse andere initiatieven een inspirerend voorbeeld is. Deze metamorfose is tot stand gekomen doordat enthousiaste vrijwilligers besloten de handen ineen te slaan en zelf bepaalden hoe hun leefomgeving eruit moest zien. Het prachtige resultaat hiervan maakt ons erg trots. Basisschoolleerlingen hebben zelf de naam bedacht en de letters ‘DE’ refereren aan de locatie, namelijk temidden van de D-bergen en E-bergen in de stadswijk Tolberg in Roosendaal.

De kracht van DE-Toltuin is dat de werkgroep van onderaf, zonder extra budget, draagvlak heeft gecreëerd voor een gebied in de naaste omgeving, waar natuurlijk spelen en moestuinieren op een unieke manier gecombineerd worden. Zowel jong als oud genieten dagelijks van onze groene “oase”.

Om de jeugd nog meer te betrekken bij het groen, hebben we naast natuurlijke speelelementen ook kweekbakken, waar leerlingen tijdens de groeimaanden wekelijks les krijgen. Zo kunnen ze zelf een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de tuin en ze zien wat voor moois een gezamenlijke inspanning oplevert.

DE-Toltuin biedt echter nog veel meer, middels een combinatie van aanleidingen die mensen doet ontmoeten: tuinieren, onthaasten, zorgen voor, spelen, wandelen, leren, eten, werken, hobby, etc.

Naast de praktijklessen aan de jeugd hebben we op zaterdagen vaste Doe-Ochtenden, we oogsten voor de voedselbank, volwassenen komen er (al dan niet met hun kinderen) om te tuinieren of gewoon om te onthaasten. Als je de moestuin niet meerekent, zijn het echter vooral kinderen en hun ouders die plezier hebben in DE-Toltuin en tegelijkertijd er wat van opsteken.

 

Wat zijn de belangrijkste activiteiten?

We betrekken kinderen bij onze DE-Toltuin betrekken door de wekelijkse praktijklessen. We hebben ook andere activiteiten voor hun georganiseerd als het maken van naambordjes en vetbollen. Bewoners van het Sterrenbos hebben de mozaiekbankjes voor DE-toltuin gemaakt en van de rabarberoogst hebben ze moes gemaakt. Op deze manier proberen we verschillende doelgroepen bij ons project te betrekken. Er zijn meermaals festiviteiten in DE-Toltuin gehouden, als een kruidenworkshop, een lentefeest of een winterfestijn. We verzorgen jaarlijks een uitje of lekkere lunch voor onze vrijwilligers. De belangrijkste activiteiten zijn de Doe-Ochtenden: elke laatste zaterdagochtend van de maand en tijdens de groeimaanden ook halverwege de maand.

 

Voor wie of wat zijn de activiteiten bedoeld?

DE-Toltuin is een educatief speelpark, vol met eetbaar groen midden in de woonwijk Tolberg in Roosendaal. Jong en oud maken dagelijks gebruik van de tuin: voor het kweken en oogsten van kruiden of groenten, om lekker te spelen of om elkaar te ontmoeten. Een groeiend aantal vrijwilligers met verschillende achtergronden helpen mee in de ontwikkeling en schoolkinderen krijgen er praktijklessen. De opbrengst van het eetbaar groen gaat naar de voedselbank.

Kortom: De-Toltuin is er voor iedereen!

 

Wat is het bereik?

DE-Toltuin is een project met inmiddels zo’n 30 vaste vrijwilligers die eraan mee helpen. Vele handen maken licht werk, waar we erg blij mee zijn. Een variërend aantal van die 30, verschillend in leeftijd, onderhoudt DE-Toltuin.

Vanuit de wijk spelen dagelijks ongeveer 40 kinderen (met ouders) in DE-Toltuin en verder is de tuin toegankelijk voor iedereen. Buurtbewoners plukken letterlijk en figuurlijk de vruchten van een divers stuk groen midden in hun woonwijk. Zelfs mensen van buiten de Tolberg zetten hun beste groene beentje voor in onze tuin.

 

Wat is de maatschappelijke meerwaarde?

Groen verbindt! Waar mensen elkaar eerst niet kenden, is er door een gezamenlijke verantwoording contact ontstaan tussen mensen uit allerlei lagen van de bevolking. Buurtbewoners en schoolkinderen ervaren dat de natuur van ons allemaal is en dat we samen veel kunnen bereiken. We brengen de jeugd kennis bij over hoe alles groeit en bloeit, wat verwondering oplevert. Groenbeleving draagt bij aan meer zorg voor natuur en milieu in de toekomst. MAEXchange heeft in 2015 in kaart gebracht op welke gebieden we iets toevoegen wat betreft maatschappelijke waarde. Let wel, we zijn gegroeid sindsdien en de oppervlakte van zowel Omgeving als Doelgroep zijn inmiddels flink vergroot. Ook het stuk levensonderhoud is sterk vergroot, aangezien we de oogst wekelijks aan de voedselbank doneren.

Goed voorbeeld doet volgen?

We vinden het erg leuk dat er na het ontstaan van onze tuin meerdere van dit soort initiatieven elders in Roosendaal zijn ontstaan. De gemeente heeft hier ook een goede rol bij gespeeld, door de ervaringen met DE-Toltuin uit te dragen naar andere wijken en nieuwe ideeën te ondersteunen tijdens de eerste aanzet.

 

Samenwerking met andere organisaties?

“Alleen ben je sneller, samen kom je verder” Met wie werken we zoal samen?
– KPO De Heiberg (primair onderwijs)
Zij helpen mee in het onderhoud van de moestuin en kinderen krijgen praktijklessen.
– BSO Dino (kinderopvang)
Zij zorgen voor de watervoorziening.
– Tussen Wal en Schip – voedselbank die steevast een deel van de oogst mag hebben voor minderbedeelden
– IVN Roosendaal (voor kennis, maar ook voor het organiseren van kinderactiviteiten in het kader van natuurbeleving
– Gemeente Roosendaal –de gemeente, met name Dion, geeft ons wanneer nodig advies over ontwikkeling en investering.
– Diverse organisaties en personen op het gebied van NME, groenonderhoud, speelaanleidingen, natuurbeleving (Groen Dichterbij, Nudge, Krachtig Buiten, NatuurSuper, Factor Groen, Natuurmonumenten, KNNV Roosendaal, Zorgstichting S&L (Sterrebos) en nog een paar andere, het aantal samenwerkingen groeit nog steeds.

 

Op welke manier is DE-Toltuin vernieuwend?

We vinden het uniek dat er uit zoveel verschillende hoeken aansluiting is gekomen, waardoor het concept van onze tuin zeer breed gedragen wordt. Gemeenteraadsleden, mensen van de voedselbank, bestuursleden bewonersplatform, gemeentewerkers, leerkrachten, studenten en andere buurtbewoners behoren tot de groep vrijwilligers. Het is fantastisch om te zien dat ieder zo goed gebruik kan maken van zijn eigen expertise en contacten, wat zorgt voor heel veel dynamiek in de ontwikkeling van de tuin.

 

Waar betalen we het allemaal van?

DE-Toltuin draait volledig subsidieloos. Dat brengt uitdagingen met zich mee en vraagt om grote mate van creativiteit. We hebben in 2013 mee gedaan aan een prijsvraag vanuit Groen Dichterbij, waarbij we 15.000,- gewonnen hebben. Dit geld hebben we gebruikt om ons project verder op te starten middels het plaatsen van een boomhut, het plaatsen van een opslagwagen en de aanleg van elektra, water en een waterpomp. Daardoor is de prijzenpot inmiddels leeg. Verder krijgen we jaarlijks subsidie vanuit het Oranjefonds voor NL Doet en burendag, waar aparte projecten van bekostigd worden als de aanleg van insectenhotel of de plaatsing van ons logo in hout in de tuin. Zo nu en dan wordt er, vooral in natura, gesponsord door: de Tolberg Schuurkapel en de gemeente Roosendaal (leen van apparatuur en leveren van restmateriaal uit groenbeheer).

We merken echter dat het steeds lastiger wordt om aan financiële middelen te komen voor onderhoud, aangezien de meeste investeringen in nieuwe projecten gedaan worden. Omdat wij alweer 6 jaar bestaan, zijn we voor innovatieve aanvragen minder interessant. Jammer, want juist onze succesformule, die al zo lang succesvol draait, zou meer waardering kunnen krijgen vanuit instanties.

 

Wij, Stichting DE-Toltuin, kunnen ons voorstellen dat u na het lezen van het bovenstaande enthousiast, nieuwsgierig of beiden geworden bent en nodigen u dan ook uit om eens langs te komen of contact met ons op te nemen. Sowieso zijn we elke laatste zaterdag van de maand in de DE-Toltuin aanwezig van 09:00 tot 13:00, in de zomer wel vaker. Zo kunt u met eigen ogen zien hoe buurtbewoners samen optrekken om ervoor te zorgen dat dit mooie buurtinitiatief kan blijven voortbestaan.

U bent van harte welkom voor een rondleiding met uitleg!