De wegwijzer die midden in de Toltuin staat laat je weten wat je waar kunt vinden.
De DE-Tuin heeft als DE-Toltuin onderdeel zelf ook weer een aantal onderdelen die qua indeling, gebruik en doelstelling verschillend zijn. Wel zijn al die onderdelen gemaakt volgens het ‘eetbaar concept’ dus op zich kan het woord ‘tuin’ misleidend zijn. Maar er is ook hier en daar aanplant van sierplantjes, vaak als overproductie gedoneerd door telers of als restant van supermarkt akties door PLUS Van Gurp in Tolberg Centrum. Soms is er ook een specifieke vrijwilliger die een van de onderdelen voor zijn/haar rekening neemt, zoals de kruidentuin, of de druivenstruiken.
Onze composthoop in wording, het is een kwestie van geduld …
Al het afval van wieden, schoffelen, maaien en snoeien wordt in principe op een hoop gegooid bij de ingang, de gemeente haalt het dan daar op als groenafval. We hebben echter ook een eigen composthoop waar we een deel van het groenafval op gooien. Niet alles, want om goede compost te krijgen moet je oppassen voor een te hoge zuurgraad en andere aspecten. Vooralsnog halen we de meeste mest die in de Toltuin verwerkt wordt bij boeren die het doneren, soms is dat zelfs hele goede mest (champignonmest bijvoorbeeld). Op het terrein van nabijgelegen KDV Dino hadden we een deelprojectje, een zogenaamde “Hungry Bin”, waarbij er van boven geselecteerd groenafval in gaat en aarde, er een wormencultuur voor zorgt dat e.e.a. sneller dan normaal verteerd wordt en dan onderuit de ton dan zeer vruchtbare compost komt. Tot op heden was dit geen onverdeeld succes helaas, dus de hungry bin staat momenteel te koop.
Onderdeel van de kruidentuin. Inmiddels hebben alle kruiden naambordjes zodat ieder weet wat het is.
De kruidentuin is en speciaal stukje Toltuin waarin een aantal bekende en wellicht minder bekende kruiden aangeplant zijn. Vooral Hannelore v/d Kolk, een van onze vrijwilligers, heeft zich om dit onderdeel bekommerd en zorgt ervoor dat het er picobello uitziet en ook zo nu en dan wat verse aanplant krijgt, wat nodig is bij diverse soorten kruiden. Tot voor kort hadden we bij de Toltuin keet een houten plantenbak staan van 1 bij 1 meter waarin ook wat kruiden stonden waarvan passanten een paar blaadjes mogen plukken voor thee of als vers ingrediënt in eigen keuken. Kruiden die je zoal vindt in dit deel van onze Toltuin zijn Munt, Rozemarijn, Maggiplant, Peterselie, Bieslook, Salie, Citroenplant, Marjolein, Kerrieplant, Dille, Tijm, maar we variëren ook wel eens.
Toltuindruiven groeien prima als de Nederlandse weersomstandigheden meewerken.
Niet dat de oogst van onze druivenranken groot genoeg is om er een Toltuin wijntje van te maken (hoewel …) de hekwerken van boomstammen langs welke ze groeien zijn inmiddels een markant onderdeel van de DE-Toltuin. Ze zijn opgesteld langs het hoofdpad dat door de Toltuin loopt. Oorspronkelijk 9 maar omdat er met de storm begin 2018 een paar gesneuveld zijn hebben we het aantal teruggebracht naar 5 en inmiddels de staanders van de hekken voorzien van nieuwe robinia palen (van de Acaciaboom, dus gaan lang mee). Het zijn overigens witte druiven. Van onze vrijwilligers is het Aad de Graaf die zich vooral om deze druivenranken bekommerd en ze tijdig snoeit en trimt.
De bijenkasten die door onze Toltuin imker (Imkerij ‘Imago’) verzorgd werden.
Tot voor kort hadden we ook 4 bijenkasten staan die Aad de Graaf, die imkerhobbyist is, ze stonden bij onze buren waarmee we vaker samenwerken (Tolbergse Schuurkapel). De imker had initieel wat last van vandalisme maar de hoofdreden dat hij ermee stopte werd ingegeven door klachten over vermeende bijenoverlast. Erg jammer want het hebben van zoveel bijen direct naast de DE-Toltuin (omdat de bijenkasten kwetsbaar zijn, wilden we ze liever niet in de Toltuin zelf plaatsen, maar in een beschutte omgeving bij onze buren) is essentieel voor een goede bestuiving van onze fruitbomen en bessenstruiken. En alle omwonenden konden ook van die extra bestuivers meeprofiteren natuurlijk. De overheerlijke honing werd verkocht en een klein deel van de opbrengst kwam ten goede aan de DE-Toltuin. We hebben stille hoop dat we in de toekomst weer een actieve imker treffen die weer bijenkasten wil plaatsen met bijenvolken, al was het maar omdat we dan als Toltuin ons steentje bijdragen aan de bijenstand, die in Nederland (en daarbuiten) verre van goed is.
Het insektenhotel dat helemaal door kinderen van een van de scholen gemaakt is
Dit is een stukje van de Toltuin waar we met een bloemrijk zaadmengsel een kleurig hoekje in de Toltuin willen maken. Het heeft echter een wat lastige aanloop gekend omdat er op die plek veel zogenaamd kweekgras in de grond bleek te zitten dat erg moeilijk (voorgoed) te verwijderen bleek door de ondergrondse vermeerdering. Daarnaast is het wat zoeken geweest met het vinden van het juiste bloemenmengsel. We hebben diverse “leveranciers” gehad, van Lidl tot aan de Rucphense heemtuin, een van de conclusies was in ieder geval dat het niet het duurste zaad was dat het best floreerde. De grondsamenstelling is wellicht ook een uitdaging, omdat veel wildbloeiers de grond al snel te vruchtbaar vinden en sommige soorten beter gedijen op wat schralere grondsoorten.
Een klein deel van onze DE-Bloementuin met op de achtergrond het grote insektenhotel
Dit deel van de DE-Toltuin ligt aan de overzijde van het fietspad dat langs het hoofdterrein van de Toltuin ligt. Daar staat ook ons grote insektenhotel zodat insekten er niet alleen kunnen foerageren maar ook beschutting kunnen zoeken. De bedoeling is om er zo goed als mogelijk is enkel maar inheemse bloeiers te laten groeien. En ook hier was de vruchtbaarheid van de grond een drempel omdat die simpelweg te goed was. Als je van wilde bloemenpracht houdt, is dit een stukje van de Toltuin dat je zeker zal kunnen bekoren. Eigenlijk hebben we er, behalve het afmaaien in het najaar, weinig onderhoud aan, we hebben ooit gezaaid en hoeven tegenwoordig maar weinig bij te zaaien omdat het zichzelf in stand houdt. We zaaien alleen bij omdat we graag een zo divers mogelijk aantal wildbloemen daar zien groeien.
In 2017 voor het eerst gezaaide stokbonen, naast een zeer goede oogst ook een leuk Toltuin onderdeel om naar te kijken.
In dit deel van de DE-Toltuin produceren we onze oogsten die we aan de voedselbank (Tussen Wal en Schip) schenken. Aan dit stuk Toltuin is heel wat aandacht gegeven qua bodemstruktuur, grondvruchtbaarheid, onkruidwieden, etc. We proberen zoveel mogelijk “populaire groenten” te verbouwen zodat die goed gebruikt kunnen worden door de cliënten van de voedselbank. Met wisselteelten en oogstmaximalisatie proberen we zoveel mogelijk oogst van onze relatief kleine Toltuin te halen. We verbouwen bijvoorbeeld : bonen (sperzie en stok), spruiten, diverse soorten sla, radijs, prei, rabarber, aardbeien, mais, courgettes, diverse koolsoorten, uien, rode bietjes, spinazie, komkommer, peentjes, etc. Rondom de moestuin staan doornloze braamstruiken, framboosstruiken (rode en gele), bessenstruiken (kruisbessen, rode aalbessen).
Een appelboom in volle bloesem met de belofte van een friszoete appel.
Door de DE-Toltuin verspreid staan een aantal fruitbomen die inmiddels na een paar jaar al een redelijke kruin hebben, dus we mogen onderhand ook wat meer oogst van die bomen gaan verwachten. Deze fruitbomen hebben we tot op heden niet zoveel aan gedaan, deels omdat het ons aan goede snoeikennis ontbrak maar ook omdat we ze en mooie kruin wilden laten krijgen en niet puur terug wilden snoeien voor een hogere productie die laag oogstbaar is. Zeker als ze in bloei staan is het een mooi zicht. Er staan diverse appelbomen en perenbomen, en een paar meidoornbessenboompjes.
Eén van de bakken van De Heiberg, ernaast staan die van De Rietgoor
Speciaal onderdeel van de DE-Groentetuin vormen de “schoolbakken”. Dit zijn houten kweek- en groeibakken waarin de groente staat die door schoolkinderen is opgekweekt of gezaaid. Deze bakken worden ook door die schoolkinderen van De Heiberg en De Rietgoor onderhouden. Ook het oogsten doen de kinderen. Dit alles als onderdeel van hun NME onderwijs.